کنترل ایدز در‌گرو مشارکت؛ الگوی انتقال ویروس ایدز در حال تغییر است

به گزارش مجله خبری نگار، از سال ۱۹۸۸، اول دسامبر (۱۰ آذر) روز جهانی ایدز نامگذاری شده تا به عموم مردم یادآوری شود که بیماری ایدز و ویروس آن (اچ‌آی‌وی) از بین نرفته و هنوز کار‌های زیادی است که باید انجام شود.

ایدز تا کنون جان میلیون‌ها انسان را گرفته و در سراسر جهان هر سال میلیون‌ها انسان به ویروس «اچ آی‌وی» آلوده می‌شوند.

۲۱ درصد از مبتلایان جدید در سال گذشته را کودکان ونوجوانان تشکیل می‌دهند

به گزارش سازمان ملل، تعداد جوانان مبتلا به اچ‌آی‌وی ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر است. کودکان و نوجوانان فقط ۷ درصد از جمعیت دارای اچ‌آی‌وی را تشکیل می‌دهند، اما ۱۷ درصد از مرگ و میر و ۲۱ درصد از مبتلایان جدید در سال گذشته را شامل می‌شوند.

براساس این آمار از زمان شروع همه‌گیری بیماری ایدز، ۸۴ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر به این بیماری مبتلا شده و ۴۰ میلیون و صد هزار نفر بر اثر این بیماری جان خود را از دست داده‌اند. اکنون شمار مبتلایان به این بیماری افزایش یافته و اگرچه بیش از هر زمانی مبتلایان تحت مداوا هستند، اما هنوز بیماران بسیاری از این معالجات بی‌بهره‌اند، زیرا هنوز وجود چنین ویروسی در بدنشان تشخیص داده نشده است.

شناسایی و ثبت ۲۳ هزار و ۹۰۲ بیمار مبتلا به ایدز در کشور

بر اساس گزارش اداره پیشگیری و کنترل ایدز وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، تعداد مبتلایان و کل موارد ثبت شده از ابتدا تاکنون، ۴۵ هزار و ۸۷۷ نفر بوده است که مرگ ۲۱ هزار و ۹۷۵ نفر از آن‌ها ثبت شده و ۵ هزار و ۵۷۶ نفر برای دریافت خدمات به مراکز ارائه‌دهنده خدمت مراجعه نکرده‌اند. اکنون از ۲۳ هزار و ۹۰۲ بیمار مبتلا به ایدز شناسایی شده، تعداد ۱۸ هزار و ۳۲۶ نفر خدمات مربوط به مراقبت و درمان این بیماری را دریافت کرده‌اند و ۱۷ هزار و ۳۷۷ نفر تحت درمان قرار دارند.

اگرچه ۸۱ درصد کل موارد ابتلا به این بیماری را مردان و ۱۹ درصد را زنان تشکیل می‌دهند، اما الگوی انتقال و درصد ابتلای زنان و مردان به ویروس اچ آی وی، در سال‌های اخیر، تغییر کرده است؛ به گونه‌ای که از کل موارد شناسایی و گزارش شده در سه ماهه اول امسال، ۲۶ درصد موارد ثبت شده مربوط به زنان و ۷۴ درصد مربوط به مردان بوده است.

علل ابتلا به این بیماری در بین کل مواردی که از سال ۱۳۶۵ تاکنون در کشور به ثبت رسیده است به ترتیب، تزریق با وسایل مشترک در مصرف‌کنندگان مواد مخدر (۵۶ درصد)، رابطه جنسی پرخطر (۲۶ درصد) و انتقال از مادر به جنین (۱.۷ درصد) بوده است.

بر اساس این گزارش، راه انتقال در ۱۶.۳ درصد از این گروه نامشخص مانده و راه انتقال ۰.۲ درصد از این موارد مربوط به خون و فرآورده‌های خونی در سال‌های پیش از اجرای سیاست پالایش صد درصدی خون سالم توسط سازمان انتقال خون بوده است.

خدمات در دسترس است

بر اساس اظهارات بهرام عین‌اللهی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، خدمات پیشگیری و درمان از جمله تست‌های تشخیصی، دارو، خدمات پیشگیری، خدمات کاهش آسیب، مراقبت از سلامت روان و آزمایشگاه‌های تخصصی تشخیصی در دسترس است و آنچه تاکنون برای کنترل این بیماری انجام شده، نه تنها دچار انحراف نشده و به دلیل همه‌گیری کووید ۱۹ عقب‌نشینی نکرده است، بلکه با قوت هرچه تمام‌تر به پیش می‌رود و دولت از تلاش‌های همه‌جانبه خود برای کنترل این بیماری و حذف آن دست برنداشته است.

تشخیص ایدز با انجام آزمایش ساده

حمید عمادی، متخصص بیماری‌های عفونی گفت: ایدز یک بیماری کشنده است که با ویروس اچ‌آی‌وی ایجاد می‌شود و با ورود این ویروس به بدن از طریق تماس جنسی، تزریق خون آلوده و بند ناف جنین، قدرت دفاعی بدن روز‌به‌روز کاهش می‌یابد و هر میکروبی فرصت بیمارکردن فرد را پیدا می‌کند.

وی تأکید کرد: این ویروس از راه هوا یا غذا منتقل نمی‌شود (به عنوان مثال از طریق عطسه یا سرفه کردن). هیچ موردی از انتقال ایدز از طریق تماس‌های عادی که از ظروف و توالت مشترک استفاده می‌کنند دیده نشده و ایدز همچنین از طریق در آغوش گرفتن و بوسیدن منتقل نمی‌شود.

عمادی توضیح داد: انجام آزمایش ساده با عنوان «رَپید تست» می‌تواند در تشخیص HIV مثبت یا همان ابتلا به ویروس ایدز یا منفی بودن آن تأثیر داشته باشد. عمادی تصریح کرد: بررسی‌های آزمایشگاهی نشان داده که ویروس ایدز در یک سرنگ آلوده می‌تواند حتی بیشتر از یک ماه زنده بماند و معتادان تزریقی به منظور پیشگیری از ایدز هرگز نباید سرنگ و وسایل تهیه مواد مخدر را به طور اشتراکی مصرف کنند.

وی تأکید کرد: انواع سوزن و سرنگ مثل آن‌هایی که برای سوراخ کردن گوش و خالکوبی یا تاتو کردن به کار می‌رود نیز می‌تواند سبب انتقال ایدز شود.

این استاد دانشگاه علوم پزشکی گفت: هر زن باردار که به هر دلیل به احتمال آلودگی با ویروس اچ‌آی‌وی مشکوک است، لازم است قبل از بارداری آزمایش و مشاوره مربوط به ایدز را دریافت کند. اگر آزمایش اچ‌آی‌وی مثبت باشد باید دارو‌های لازم برای پیشگیری از انتقال ایدز به فرزندش را دریافت و از شیر دادن به کودک خودداری کند.

مبتلایان به ویروس باید به طور منظم به متخصص مراجعه کنند

وی خاطرنشان کرد: اگر شخص به هر دلیل احتمال می‌دهد که به ویروس ایدز آلوده شده باشد باید هرچه سریع‌تر مورد آزمایش قرار گیرد، زیرا حتی در اولین مراحل بیماری باید گام‌های سازمان‌یافته‌ای برای حفظ درازمدت سلامتی فرد برداشته شود. بیمار باید به طور منظم به یک متخصص بیماری‌های عفونی مراجعه کند تا در وقت مقتضی قبل از بدحال شدن، درمان ضد‌ویروس ایدز شروع شود.